پرچم ها و نمادها

علایم و رنگ‌های پرچم

علائم و رنگ پرچم

پس از ظهور دین مبین اسلام و آمیزش قبایل عرب با مردم مصر، شام و ایران پرچم‌های سرزمین اسلام متنوع و متعدد شد و از لحاظ رنگ و شکل تغییر کرد درست معلوم نیست که در دوران جاهلیت رنگ پرچم‌ها چه بوده، ولی مسلم این است که پرچم قبیله قریش قبل از اسلام (عقاب) سیاه رنگ و پرچم رسول خدا‌(ص) بعد از مبعث نیز رنگ سیاه داشته است. در بعضی منابع تاریخی نوشته شده است که رنگ پرچم پیامبر‌(ص) سفید بوده است در زمان خلافت امویان و عباسیان استفاده از بیرق‌های مختلف با رنگ‌ها و شکل‌های گوناگون رایج گردید.

جرجی زیدان رنگ پرچم امویان را سرخ اعلام نموده است و ابن خلدون رنگ بیرق آخرین خلیفه اموی را سفید ذکر کرده است. عباسیان در مقابل رنگ پرچم امویان رنگ سیاه را انتخاب کردند و نام و لقب فرمانروای  خود را روی آن می‌نوشتند همچنین لباس عباسیان سیاه رنگ بود و آن را نشانه سوگواری شهیدان بنی‌هاشم و قتل عام آنان به دست امویان می‌دانستند. موقعی که متوکل عباسی برای پسران خود از مردم بیعت می‌گرفت، به هر کدام دو پرچم اهدا کرد: یک پرچم سیاه به عنوان ولیعهدی و یک پرچم سفید به نام فرمانروایی.

علائم و رنگ پرچم
علائم و رنگ پرچم

مامون نیز موقعی که فرمانروایی شرق سرزمین اسلام را به فضل‌بن سهل داد، پرچمی برای او بست که پایه آن دارای دو شاخه بود و فضل‌ابن سهل را به مناسبت آن که امور لشکری و کشوری شرق را به او سپرد،‌لقب «ذوالریاستین» داد. عباسیان در دوران ولیعهدی امام‌رضا‌(ع) به دستور مامون رنگ لباس و پرچم خود را از سیاه به سبز و نشانه بیعت خلیفه با امام‌(ع) تغییر دادند، اما پس از بر هم زدن بیعت، دوباره لباس و پرچم آنان سیاه شد.

پرچم منسوب به رسول الله
پرچم منسوب به رسول الله

امروزه رنگ‌هایی که در پرچم ملی کشورها به کار برده می‌شود، معانی و مفاهیم متفاوتی را بیان می‌کند، ولی با این وجود می‌توان وجوه مشترکی را در رنگ پرچم برخی از کشورهای جهان یافت. مثلا در پرچم اغلب کشورهای مسلمان می‌توان رنگ سبز را یافت که نشانه اعتقاد مردم آن کشور نسبت به دین مبین اسلام است در پرچم کشورهای کمونیستی و سیوسیالیستی رنگ قرمز یافت می‌شود که نشانه کمونیسم و یا انقلاب مارکسیستی به شمار می‌آید. دیگر وجوه مشترکی که در مورد رنگ پرچم کشورها می‌توان تشخیص داد، آن است که رنگ سبز در پرچم کشورهای غیر اسلامی نشانه‌ای از ثروت طبیعی یا کشاورزی شمرده می‌شود. رنگ زرد در پرچم برخی از کشورها نشانه معدن، ثروت زیر زمینی و یا خورشید تابان می‌باشد رنگ قرمز نشانه شجاعت، ایثار و پایمردی در راه رسیدن به استقلال است و رنگ سفید نشانه صلح، برادری و امید به آینده قلمداد می‌شود.

پرچم دانمارک با رنگ قرمز با صلیب سفید
پرچم دانمارک با رنگ قرمز با صلیب سفید

در پرچم ملی کشورها علاوه بر رنگ‌ها، از برخی علائم و نشانه‌ها نیز استفاده می‌شود و آن بدین علت است که در جریان جنگ‌های بزرگ تاریخ، سربازانی که در میدان‌های جنگ حضور داشتند، برای شناساندن خود به دیگران، علائم و یا نقش‌هایی را روی سپرهای خود ترسیم می‌کردند. این نشانه‌ها، خطوط، صلیب، مثلث و آرم کشورها را مشاهده نمود.

این علائم بسیار متفاوت هستند و باید در تبیین معنا و مفاهیم آنها با دیده تعمق نگریست؛ لذا در این جا به بررسی مختصر برخی از این نشانه‌ها می‌پردازیم:

۱-       ماه و ستاره: بر روی پرچم برخی کشورهای اسلامی مشاهده می‌شود که نشانه‌ای است از دین اسلام و اشاره‌ای است به رسالت رسول اکرم‌(ص) مثل کشورهای موریتانی و الجزایر.

۲-       صلیب: نماد به دار آویختن حضرت عیسی‌(ع) است مثل دانمارک و یونان.

۳-       داس و چکش: که بر روی پرچم کشورهای کمونیستی مشاهده می‌شود؛ داس نشانه کشاورزی است و چکش نشانه صنعت.

۴-       تصاویر حیوانات: که نشانه علاقه مردم آن کشورها به این حیوانات است؛ مثل نقش عقاب که نماد قدرت، شجاعت و آزادی در ایران باستان بوده و یا در کشور آلمان نشانه سلطنت بوده است. تصویر این پرنده در پرچم کشورهای سوریه، زامبیا، آلبانی و… دیده می‌شود.

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *