بشر در طول اعصار و قرون، برای نشان دادن حس میهن‌پرستی و ابراز شجاعت، پرچم سرزمین خویش را به میادین نبرد می‌برده است، لذ این وسیله در جنگ‌های قدیم اهمیت بسزایی داشت و ارتباط و اعتماد بین سربازان در هر جبهه، مقابل دشمن برقرار می‌کردو یکی از کارکردهای آن، کار بی‌سیم امروز بوده؛ به‌طوری که در حین جنگ فرمانده سپاه می‌توانست با افراد خود ارتباط برقرار کند و برافراشتگی آن دلیل پابرجایی لشکر و علامت پیروزی بود و اگر سرنگون می‌شد، نشانه شکست لکشر بود؛ لذا این ابراز را به دست پهلوانان شجاع می‌دادند اولین فروغ امامت، حضرت علی(ع) در زمینه آموزش‌های نظامی و تاکتیک‌های رزمی، درباره کاربرد و اهمیت پرچم چنین می‌فرماید «پرچم لشکر را برافراشته نگه دارید و دور آن را خالی نگذارید، آن را فقط به دست شجاعان و دلاوران بسپارید؛ زیرا آنان که در حوادث سخت زندگی ایستادگی می‌کنند. از پرچم‌های خود به وجه احسن پاسداری می‌نمایند و آن را در دل لشکر برافراشته نگه می‌دارند و از هر سو مراقب آن می‌باشند که سرنگون نشود».
از آنجایی که پرچم، نماد همبستگی و اتحاد لشکر به هنگام جنگ قلمداد می‌شود، یکی از اهداف دشمن این بوده پرچمدار را از بین ببرد تا پرچم طرف مقابل به زمین بیفتد و با این شیوه روحیه لشکر مقابل را تضعیف نماید.
از سیره رفتاری و عملی پیشوایان معصوم(ع) چنین استباط می‌شود که نسبت به پرچم و پرچمداری توجه فراوانی داشته‌اند سالار شهیدان حضرت امام حسین(ع) با توجه به شجاعت حضرت ابوالفضل‌العباس(ع) در میدان جنگ، پرچم قلب سپاه را به او سپرد.
به همان اندازه که امروز طرح، شکل و رنگ پرچم کشورها متنوع می‌باشد، کاربرد آن در طول تاریخ متفاوت بوده است گاهی از آن، به نشانه وحدت استفاده می‌شد، گاهی کاربرد تزییناتی داشته و گاهی در جبهه‌های جنگ عامل تقویت روحیه جنگ‌جویان بوده و برای برافراشته ماندن آن جان‌ها نثار شده است.
